Nereden Mezun Oldum? Kendi Hikâyemi Anlatıyorum
Hayatımın en kritik sorularından biri “Nereden mezun oldum?” sorusu oldu, çünkü bu soru, benim kim olduğumu sorgulamama neden oldu. Üniversiteyi bitirdiğimde, bir an için gerçek dünyaya adım atmaya hazır hissediyordum ama ne yazık ki, dışarıda bu kadar hazır olduğumu kimse söylemedi. “Nereden mezun oldum?” sorusu, hem kimlik hem de toplumsal beklentilerle ilgili çok daha derin bir mesele. Yani, bu yazıda biraz bunlardan bahsetmek istiyorum.
Başlangıçta, bu soruyu her duyduğumda verdiğim cevabın bir anlamı yoktu. Kendi okulumuza gitmektense, başkalarının beklentilerine göre bir okulda eğitim aldım. Yani, bu “Nereden mezun oldum?” sorusu aslında sadece “Hangi okuldan mezun oldum?” olmamalıydı. Peki, bu sorunun cevabı, gerçekten kim olduğumuzu tanımlar mı?
Güçlü Yanlar: Elbette, Yani Benim Okulum, Benim Dünyam
Evet, sonunda üniversiteyi bitirdim. İnsanlar genellikle “Sana mezuniyetin hayırlı olsun” dediğinde, gülümsedim ama içinde bir tuhaflık vardı. Mezuniyetin ne anlama geldiğini, gerçekten ne için çalıştığımı sorgulamaya başladım. Bir yandan hayatımı tek bir noktaya odakladım: Geleceği planlamak. Ama ne yazık ki, hepimiz çok iyi biliyoruz ki hayat, o kadar da planladığınız gibi gitmiyor.
Okulumun bana kattığı şeylerden başlamak gerekirse, tabii ki teknik bilgilerdi. Onlar bir yere kadar işe yaradı. Bir sürü yeni arkadaş edindim, farklı bakış açıları kazandım, ama en önemlisi, mezuniyet belgesini alırken içimde oluşan o “artık ne yapmalıyım?” boşluğu gerçekten büyüktü. Çünkü sistem, ne kadar iyi bir okuldan mezun olursanız olun, hayatta başarılı olacağınızı garanti etmiyor. Şirketler ve iş dünyası, genellikle “Okulun ne?” sorusunun ardında başka bir soru sormuyorlar: “Sen ne yaptın?”
İçimde hep bir gurur vardı, çünkü okulum bana disiplin, bir düzen anlayışı, temel beceriler gibi şeyler kazandırmıştı. Öyle ki, okuldan mezun olunca, “şimdi ne olacak?” sorusuna verecek cevabım bile yoktu. Okul, insana bir şeyler kazandırıyordu ama dünyaya adım attığında o bilgiler, biraz da yetersiz kalıyordu.
Zayıf Yanlar: Eğitim Sistemi ve Sosyal Beklentiler
Hadi şimdi dürüst olalım: Mezuniyetin ardından herkesin söylemeye çalıştığı, ama kimsenin yüzüne çarpma cesaretini bulamadığı gerçek şu ki: Üniversite, aslında bize hayatta ihtiyaç duyduğumuz şeylerin çok azını öğretiyor. Sistem o kadar kısıtlayıcı ki, gerçek dünyaya geçiş yapmak adına okulda öğrendikleriniz, bazen hayal kırıklığına dönüşebiliyor. Mezuniyetin sonrasında ne yapmak gerektiğini, dünya işine nasıl atılacağınızı okul size öğretmiyor.
Sistem, sürekli sınavlardan, puanlardan, derslerden ve başarılı olma kaygısından ibaret. Ama dünyaya çıktığınızda karşınıza çıkan şeyler genellikle “pratik” oluyor. Kafamızda kurduğumuz her şeyin pratikte nasıl işlediği çok farklı. Hangi okuldan mezun olduğunun da bu kadar önemli olduğu bir dönemde, her zaman doğru okulu seçmenin, yani “doğru okuldan mezun olmanın” sıklıkla anlamsız bir yarışa dönüştüğünü görüyoruz. Çünkü ne yazık ki iş dünyasında okul isminin bir değeri olsa da, yetenekleriniz ve kişisel özellikleriniz aslında çok daha fazla önem taşıyor.
Ve evet, hala birçok yer ve insan, hala okulun ne olduğunu merak ediyor. “Hangi okuldan mezun oldum?” sorusu, aslında bu toplumsal beklentilerle de bağlantılı. İnsanlar, seni “okullu” görmek istiyor, “üniversite bitiren” olarak görmek istiyor. Ama ben, okuldan mezun olduktan sonra, iş dünyasının aslında kimseye soruları sormadan, doğrudan gereksinimlerine göre insanların değerini ölçtüğünü gördüm. Okulun ismi, sadece baştan verilmiş bir bilet gibi. O kadar.
Bu Durumda Nerede Duruyoruz? Hayatın Gerçek Testi
Peki, “Nereden mezun oldum?” sorusunun sonunda ne var? Okulum beni bir yere getirdi ama o yerin gerçekten doğru olup olmadığına dair bir şüphe oluştu. Hayatın en önemli testini, aslında okulda değil, gerçek dünyada veriyorsunuz. Ve bir okulun verdiği tek şey, evet belki pratik bilgi ama esas mesele kişisel gelişim, denemek, hata yapmak, yanlış adımlar atmak ve sonunda bunlardan ders çıkarmak.
Bütün bu söylediklerim, sadece okulun anlamını sorgulamakla ilgili değil; aslında, bizler bir okuldan mezun olduğumuzda toplumun nezdinde bir yere konuyoruz. Ama bu etiketler, ne kadar doğru? Herkesin okul geçmişi farklı, herkesin aldığı eğitim farklı ama asıl soru şu: Gerçekten okul mezunu olmak, bizim gerçek yeteneklerimizi ve potansiyelimizi yansıtıyor mu?
İnsanların sürekli okulun ne olduğunu ve nereden mezun olunduğunu sordukları bir dünyada, asıl mesele okuldan mezun olduktan sonra ne yaptığınız olmalı. Eğitim sisteminden aldığımız her şeyin ne kadar değerli olduğunu düşündükçe, başka bir soru geliyor aklıma: Gerçekten okulun ne olduğunu biliyor muyuz? Ya da “Nereden mezun oldum?” sorusu, sadece hayatın testinde başarılı olup olmadığımızı ölçen bir ölçüt mü?