Merhaba – bugün sizlerle Gebze Teknik Üniversitesi (“GTÜ”) kütüphanesinin saatlerine dair hem “erkeklerin objektif ve veri odaklı bakışı” hem de “kadınların duygusal ve toplumsal etkiler odaklı bakışı” üzerinden bir karşılaştırma yaparak ilerleyeceğiz. Ama öncelikle şunu belirtmeliyim: her öğrenci, akademisyen ya da kütüphaneyi kullanan biri için saatlerin ne kadar önemli olduğunu biliyorum — işlemler, ödünç alma, son dakikada çalışma gibi durumlar yaşanabiliyor. O yüzden bu yazıda sadece “kaça kadar açık” bilgisini vermekle kalmayacak, bu bilginin farklı açılardan ne anlama geldiğini, ne tür sonuçlara yol açabileceğini tartışacağız.
GTÜ Kütüphanesi – “Kaça kadar açık?” Verileri
GTÜ’nün kütüphane çalışma saatleri şöyle belirtilmiş: eğitim‑öğretim dönemi hafta içi tüm kısımlar 08:30–22:00 arasında açık. Zemin kat çalışma salonu kısmı ise hafta içi 22:00–24:00 arasında açık kalarak yalnızca çalışma salonu olarak hizmet veriyor; ödünç alma işlemleri bu süre içinde yapılmıyor. ([Gazi Osman Paşa Üniversitesi][1]) Hafta sonu (cumartesi‑pazar) ise tüm kısımlar 10:00–18:00 aralığında; zemin kat çalışma salonu kısmı 18:00–24:00 aralığında hizmet verebiliyor. ([Gazi Osman Paşa Üniversitesi][2]) Tatil döneminde ve yaz döneminde ise tüm kısımlar 08:30‑17:00 aralığında açılıyor. ([Gazi Osman Paşa Üniversitesi][1])
Bu verilerden hareketle “kaça kadar açık?” sorusunun cevabı: hafta içi 22:00’ye kadar tüm kısımlar, zemin kat 24:00’e kadar; hafta sonu tüm kısımlar 18:00’e kadar, zemin kat 24:00’e kadar şeklinde. Elbette resmi duyurularla değişiklik olabilir.
Şimdi bu durumu iki perspektiften ele alalım.
—
Erkeklerin Objektif ve Veri Odaklı Bakışı
Bu bakış açısından bakarsak, sayılar ve işlemsel veriler ön planda. Şöyle değerlendirebiliriz:
Hizmet saati uzunluğu: GTÜ kütüphanesi 08.30’dan 22.00’ye kadar açık olmasıyla (13 ,5 saat) iyi bir çalışma ortamı sunuyor. Zemin katta 22:00‐24:00 arası ek olarak açık kalması da geç saatlerde çalışma fırsatı sağlıyor. Bu, özellikle sınav dönemlerinde, projeleri yetiştirmede avantaj.
Hafta sonu durumu: Cumartesi–pazar 10:00–18:00 tüm kısımlar için açık olması, hafta içi yoğunluk dışında “rahat çalışma” isteyenler için makul. Ancak gece geç saatlerde çalışma ihtiyacı olanlar için tüm kısımlar kapanıyor; yalnızca zemin katına yönelmek gerekecek.
Sınav dönemi ve tatil değişimi: Yaz dönemi ve tatillerde çalışma saatinin 08:30–17:00 olması, yoğun araştırma döneminde planlama gerektiriyor. Bu veri, kullanıcıların dönem başında kütüphane planını yapmalarını gerektiriyor.
Performans anlamında: Kütüphanenin kapasitesi, oturma alanı, koleksiyon büyüklüğü gibi teknik veriler (örneğin GTÜ kütüphanesi 4.177 m² kapalı alana sahip. ([Gazi Osman Paşa Üniversitesi][1])) beraber değerlendirildiğinde, hizmet saati uzunluğu teknik altyapı ile desteklenmiş görünüyor. Bu da kullanıcılar için “erişilebilirlik” bakımından olumlu.
Öneriler: Verilere bakarsak, geç saatlerde çalışma düşünen bir kullanıcı için zemin kat 24:00’a kadar açık olması büyük bir artı. Ancak 24:00 sonrası da açık olsa daha iyi olabilir. Ayrıca, ödünç alma işlemlerinin 22:00 sonrası yapılmaması bir sınırlama olmuş; bu da daha geç girmek isteyenler için bir eksi.
Bu perspektiften sonuç: GTÜ kütüphanesi saat açısından oldukça rekabetçi. Ama “gece tam kapsamlı hizmet” isteyenler için hâlâ bir limit var.
—
Kadınların Duygusal ve Toplumsal Etkiler Odaklı Bakışı
Bu bakış açısı, verilerin ötesine geçip “ne hissediliyor”, “kimler etkileniyor”, “toplumsal eşitlik” gibi konuları irdeler:
Gece çalışma rahatlığı ve güvenlik hissi: Kütüphanenin 22:00 sonrası zemin kat çalışma salonu olarak açık kalması güzel bir gelişme, özellikle kadın kullanıcılar için “gece geç saatlerde kampüsten çıkış” durumunda güvenlik ve ulaşım gibi kaygılar anlamında önemli olabilir. Ama tüm kısımların kapanması bazı kaynaklara erişimi engelleyebilir. Bu durum özellikle gece çalışmak isteyen kadın öğrenciler için “kaynaklara erişimde eşitsizlik” hissi yaratabilir.
Hafta sonu ve toplumsal yaşam dengesi: Hafta sonu yalnızca 10:00–18:00 tüm kısımlar açık olması, çalışma‑yaşam dengesini düşünen kullanıcılar için anlam taşıyor. Ancak toplumsal sorumlulukları, aile, bakım işleri olan kullanıcılar için “erkenden kapanma” bir kısıtlama olabilir. Bu da “ben de geç saatte çalışabilirim ancak ortam kapanmış” hissi yaratabilir.
Erişim eşitliği: Çalışma saatlerinin farklı olması, gündüz çalışan, dersleri olan ya da çocuk‑bakım sorumluluğu taşıyan kullanıcılar için esnek çalışma imkânını etkileyebilir. Kadın kullanıcılar açısından bakarsak, esneklik özellikle önemli. Gece ya da erken sabah saatlerinde kütüphane açılışının erken olması, kullanım imkânını artırabilir. GTÜ’de 08:30’da açılması bu açıdan olumlu.
Toplumsal imaj ve motivasyon: Kütüphanenin geç saatlere kadar açık olması, üniversite ortamında “çalışabilirlik”, “öğrenci destekleniyor hissi” yaratabilir. Bu da özellikle araştırma yapmak isteyen ve belki de ek iş ya da sorumlulukları olan kadın öğrenciler için moral verici. Tam aksine, kapanma saatlerinin erken oluşu bu motivasyonu düşürebilir.
İçsel his ve güvenlik algısı: Zemin katın gece 24:00’e kadar açık olması, “kampüs gece de canlı” algısı yaratıyor, ancak yine de gecenin ilerleyen saatlerinde ulaşım imkânları, kampüs dışında güvenlik problemi gibi faktörler devreye girebilir. Bu noktada “fiziksel güvenlik”, “ışıklandırma”, “toplu taşımaya erişim” gibi toplumsal etkiler devreye giriyor.
Bu perspektiften sonuç: Saatlerin teknik veriden ziyade “kim ne zaman çalışabilir?”, “kaynaklara kimin ulaşması engelleniyor olabilir?” sorularını gündeme getirdiğini görüyoruz. GTÜ kütüphanesi bu anlamda güçlü bir altyapı sunsa da toplumsal eşitlik açısından hâlâ bazı “zaman” kısıtları var.
—
Sonuç ve Tartışma – Size Görev Veriyorum
GTÜ kütüphanesi çalışma saatleri hem kullanıcılar açısından hem teknik açıdan oldukça avantajlı görünüyor: hafta içi 22:00’ye kadar tüm kısımlar açık, zemin kat 24:00’e kadar çalışıyor. Hafta sonu ise tüm kısımlar 18:00’e kadar, ancak zemin kat yine 24:00’e kadar açık. Tatil dönemi için saatler daha erken kapanıyor. Veri açısından bu “iyi” bir performans. Ancak her kullanıcı için eşit erişim anlamında saatlerin farklılıkları toplumsal boyutta düşünülmeli.
Siz de düşünün:
Bu saatler size uygun mu? Gece geç veya sabah erken gelmek zorunda kalıyor musunuz?
Kütüphaneye erişim açısından “zaman” bir sorun oluşturuyor mu?
Kadın kullanıcılar olarak veya özel sorumlulukları olan biri olarak bu saatlerin yarattığı avantaj ya da dezavantaj hissediyor musunuz?
İdeal bir üniversite kütüphanesi sizce kaçta kapanmalı? 24:00 sonrası tamamen açık olması mı yoksa sabah erkenden açılması mı daha önemli?
GTÜ’nün bu saat düzenlemesinde neyi geliştirirse daha kapsayıcı olur?
Yorumlarınızla beraber bu tartışmayı derinleştirmek isterim.
[1]: https://www.gtu.edu.tr/kategori/1307/0/display.aspx?utm_source=chatgpt.com “Gebze Teknik Üniversitesi – gtu.edu.tr”
[2]: https://www.gtu.edu.tr/icerik/1738/11081/display.aspx?utm_source=chatgpt.com “Gebze Teknik Üniversitesi – GTU”